بلاگ, تاسیسات مکانیکی

نگاهی بر تاسیسات بهداشتی آشپزخانه بر اساس مبحث ۱۶ مقررات ملی ساختمان

تاسیسات بهداشتی آشپزخانه

سینک

الف) روی دهانه تخلیه آب سینک باید شبکه یا سبدی قرار گیرد که در برابر خوردگی مقاوم و قابل برداشتن باشد.

ب) اگر دهانه تخلیه آب سینک با امکان قرار دادن درپوش موقتی باشد باید برای لگن سینک سرریز پیش­بینی شود.

پ) قطر دهانه تخلیه آب سینک باید دست­کم 40 میلی­متر باشد.

ت) اگر سینک به صورت لگن سرتاسری باشد باید هر 500 میلی­متر طول آن به عنوان یک سینک مستقل تلقی شود و همه الزامات مندرج در مبحث 16 مقررات ملی ساختمان، در مورد آن رعایت شود.

سینک

ث) سینک ظرفشویی با پیشخوان و لبه مدور مخصوص استفاده افراد معلول باید طوری نصب شود که ارتفاع لبه سینک از کف تمام شده بلندتر از 865 میلی­متر نباشد.

  • سینک ظرفشویی مخصوص استفاده افراد معلول باید دارای فضای آزاد زانو در زیر سینک باشد، فضای آزاد زانو باید دارای ابعاد حداقل 685 میلی­متر ارتفاع از کف تمام شده، 760 میلی­متر پهنا و 485 میلی­متر عمق باشد.
  • عمق لگن سینک ظرفشویی مخصوص استفاده افراد معلول نباید از 165 میلی­متر بیشتر باشد.
  • در جلوی سینک ظرفشویی مخصوص استفاده افراد معلول باید فضای آزاد به پهنای دست­کم 760 میلی­متر و عمق 1220 میلی­متر پیش­بینی شود.
  • شیرهای آب سینک ظرفشویی مخصوص استفاده افراد معلول باید از نوع اهرمی، فشاری و یا چشمی الکترونیکی باشد.
سینک ظرفشویی با پیشخوان و لبه مدور مخصوص

کفشوی

الف) قطر نامی دهانه خروجی کفشوی نباید از 50 میلی­متر کمتر باشد.

  • در ساختمان­های عمومی قطر نامی دهانه خروجی کفشوی نباید کمتر از 80 میلی­متر باشد.

ب) کفشوی باید شبکه قابل برداشتن داشته باشد.

  • دهانه خروجی کفشوی و سیفون آن باید قابل دسترسی باشد و بتوان به سهولت آن را تمیز کرد.
کفشو

ماشین رخت­شویی و ماشین ظرفشویی

الف) اتصال لوله آب از لوله­کشی آب آشامیدنی به ماشین رخت­شویی و ظرف­شویی باید با فاصله هوایی یا لوازم جلوگیری از برگشت جریان صورت گیرد. اگر لوازم جلوگیری از برگشت جریان در داخل ماشین پیش­بینی شده باشد دیگر نیاز به نصب لوازم جلوگیری از برگشت جریان جداگانه در محل اتصال ماشین به لوله آب مصرفی نیست.

ب) فاضلاب خروجی از ماشین رخت­شویی و ظرف­شویی باید با اتصال غیر مستقیم به لوازم بهداشتی دیگر، کف­شوی یا علم فاضلاب بریزد.

آن دسته از لوازم بهداشتی که از آب آنها برای آشامیدن، حمام کردن، پخت و پز یا در تولید مواد خوراکی، پزشکی و دارویی استفاده می­شود، باید منحصرا با آب آشامیدنی تغذیه شوند.

ماشین رخت¬شویی و ماشین ظرفشویی

حداقل قطر لوله­هایی که به لوازم بهداشتیِ آشپزخانه آب می­رسانند باید مطابق جدول 1 باشد.

جدول 1 حداقل قطر نامی لوله آبرسانی

لوازم بهداشتی حداقل قطر نامی لوله
میلی­متر اینچ
سینک با سینی 15 یک دوم
ماشین ظرفشویی خانگی 15 یک دوم
سینک آشپزخانه صنعتی 20 سه چهارم
سینک آشپزخانه خانگی 15 یک دوم
سینک با شیلنگ و افشانک 20 سه چهارم

 

حداکثر فشار آب شبکه لوله­کشی توزیع آب مصرفی، در پشت شیرهای لوازم بهداشتی، در وضعیت بدون جریان نباید از 4 بار بیشتر باشد. شبکه لوله­کشی آب مصرفی باید طوری طراحی شود و لوله­ها به ترتیبی اندازه گذاری شود که در زمان حداکثر مصرف، فشار جریان آب در لوله­هایی که به لوازم بهداشتی آشپزخانه آب می­رسانند، از ارقام جدول 2 کمتر نباشد.

جدول 2 حداقل مقدار فشار جریان آب در پشت شیرهای لوازم بهداشتی

لوازم بهداشتی حداقل مقدار فشار آب
متر ستون آب پوند بر اینچ مربع
سینک با سینی 5/5 8
ماشین ظرفشویی خانگی 5/5 8
سینک آشپزخانه خانگی 5/5 8
قطر لوله¬هایی که به لوازم بهداشتیِ آشپزخانه آب می¬رسانند

حداکثر مقدار جریان آب در لوازم بهداشتی، نباید از ارقام جدول 3 بیشتر باشد.

جدول 3 حداکثر فشار آب و مقدار مصرف آب

لوازم بهداشتی حداکثر مقدار جریان حداکثر فشار آب
لیتر گالن بار پوند بر اینچ مربع
سینک 8 (در دقیقه) 1/2 (در دقیقه) 4 60

 

دهانه­های خروج آب از شیرهای برداشت آب آشامیدنی باید با فاصله هوایی حفاظت شوند. فاصله هوایی قائم بین لبه زیر دهانه خروج آب تا روی لبه سرریز آب لوازم بهداشتی، مخازن آب یا هر دستگاه دریافت کننده آب دیگر، باید دست­کم برابر ارقام جدول 4 باشد.

جدول 4 حداقل فاصله هوایی برای دهانه­های خروج آب

لوازم بهداشتی حداقل فاصله هوایی
دور از دیوار1 نزدیک دیوار
شیر دست­شویی و لوازم بهداشتی دیگر که قطر موثر دهانه­ی خروج آب آن­ها بیش از 15 میلی­متر (1 اینچ) نباشد 25 میلیمتر

(1 اینچ)

40  میلیمتر

( 1 اینچ)

شیرهای گردن غازی سینک­های شستشو و لگن­های رختشویی یا لوازم بهداشتی دیگری که قطر موثر دهانه خروج آب آن­ها بیش از 20 میلیمتر ( ) اینچ نباشد. 40 میلیمتر

( 1 اینچ)

65  میلیمتر

( 2 اینچ)

شیر پرکن وان­هایی که روی بدنه وان نصب می­شود و لوازم بهداشتی مشابه دیگری که قطر موثر دهانه­ی خروج آب آنها بیش از 25 میلی­متر (1 اینچ) نباشد. 50 میلیمتر

(  اینچ)

80  میلیمتر

(3 اینچ)

آبخوری و خروجی­های دیگر آب که قطر موثر دهانه خروج آب آنها بیش از 15 میلی­متر (1 اینچ) نباشد. 25 میلیمتر

(1 اینچ)

40  میلیمتر

( 1 اینچ)

دهانه خروجی آب لوازمی که قطر موثر دهانه­ی خروج آب آن­ها بیش از 25 میلی­متر (1 اینچ) باشد. دو برابر قطر2 موثر دهانه سه برابر قطر2 موثر دهانه

1 ارقام برای حالتی است که لبه دهانه خروج آب، از یک دیوار فاصله­ای بیش از 3 برابر قطر موثر دهانه خروج آب یا از دو دیوار مجاور فاصله­ای بیش از 4 برابر قطر موثر دهانه خروج آب داشته باشد.

2 حداقل فاصله هوایی در مخازن ذخیره آب آشامیدنی نباید کمتر از 100 میلی­متر باشد.

ماشین ظرفشویی خانگی

شیر سرشیلنگی تغذیه آب ماشین رخت­شویی و ماشین ظرفشویی، در صورتیکه مانع برگشت جریان روی این دستگاه­ها پیش­بینی شده باشد، نیاز به حفاظت ندارد.

انشعاب آب برای تغذیه ماشین رخت­شویی و ماشین ظرف­شویی و دستگاه­های مشابه دیگر باید با فاصله هوایی یا یک شیر یک­طرفه و یک شیر خلاشکن حفاظت شود. در صورتیکه در این ماشین­ها مانع جلوگیری از برگشت جریان پیش­بینی شده باشد، نصب این لوازم روی لوله انشعاب لازم نیست.

انشعاب آب از لوله­کشی آب آشامیدنی ساختمان برای تغذیه تاسیسات تصفیه آب، باید با پیش­بینی فاصله هوایی یا نصب یک شیر اطمینان اختلاف فشار بین دو شیر یک طرفه حفاظت شود.

حداکثر دمای آب گرم مصرفی در نقطه خروج آب از شیر در سینک آشپزخانه، جز در ساختمان­های ویژه، 60 درجه سلسیوس است.

انشعاب آب برای تغذیه ماشین رخت¬شویی و ماشین

اگر در ساختمان شبکه لوله­کشی آب خاکستری پیش­بینی شود، فاضلاب خروجی از وان، زیردوشی، دستشویی، لگن یا ماشین رخت­شویی ممکن است به شبکه لوله­کشی آب خاکستری هدایت شود.

حداقل اندازه سیفون­های لوله­ای شکل برای لوازم بهداشتی موجود در آشپزخانه، در جدول 5 ارائه شده است.

جدول 5 حداقل اندازه سیفون­های لوله­ای شکل برای لوازم بهداشتی

لوازم بهداشتی حداقل قطر نامی سیفون
میلی­متر اینچ
سینک آشپزخانه و رستوران 40 یک و یک دوم
ماشین رختشویی خانگی 50 دو
ماشین ظرفشویی خانگی 40 یک و یک دوم
ماشین ظرفشویی تجاری 80 سه

فاضلاب خروجی از ماشین رخت­شویی و ماشین ظرفشویی باید با اتصال غیر مستقیم به لوازم بهداشتی دیگر، کفشوی یا علم فاضلاب بریزد. سینک آشپزخانه نیاز به اتصال غیر مستقیم ندارد.

فاضلاب آشپزخانه مکان­های عمومی مانند رستوران، هتل و غیره، باید به چربی­گیر مجهز باشد و پس از جدا شدن چربی آن، به شبکه لوله­کشی فاضلاب بهداشتی ساختمان هدایت شود. برای سینک و ماشین ظرفشویی خانگی چربی­گیر لازم نیست.

زیر هر شیر برداشت آب در ساختمان باید یک دهانه تخلیه وجود داشته باشد، جز شیر آتش­نشانی، شیر ماشین ظرفشویی، شیر ماشین رختشویی و لوازم مشابه دیگر که در آنها شیر سرشیلنگی آب با یک شیلنگ به یک دستگاه مصرف کننده آب متصل می­شود. لوازم بهداشتی (دستشویی، سینک، وان، زیردوشی و مانند آنها) که دهانه تخلیه فاضلاب آنها قابل مسدود شدن باشد باید سرریز داشته باشد.

اتصال انشعاب خروجی فاضلاب لوازم بهداشتی به شاخه افقی فاضلاب باید با زاویه بیش از 15 درجه باشد و جریان فاضلاب از لوازم بهداشتی به آن به طور ریزشی (ثقلی) صورت گیرد.

اتصال انشعاب خروجی فاضلاب لوازم بهداشتی به شاخه افقی، لوله قائم یا لوله اصلی افقی باید قابل جدا شدن باشد. این اتصال باید کاملا آب­بند و گازبند باشد.

اگر به شاخه افقی فاضلاب که هواکش مداری دارد، فاضلاب دستشویی، سینک و دستگاه­های دیگری که بالاتر از کف نصب می­شوند تخلیه شود، این لوازم بهداشتی باید هواکش مستقل داشته باشند.

حداقل اندازه سیفون¬های لوله¬ای

اگر در ساختمان شبکه لوله­کشی آب خاکستری پیش­بینی شود، فاضلاب خروجی از وان، زیردوشی، دستشویی، لگن یا ماشین رخت­شویی ممکن است به شبکه لوله­کشی آب خاکستری هدایت شود.

حداقل اندازه سیفون­های لوله­ای شکل برای لوازم بهداشتی موجود در آشپزخانه، در جدول 5 ارائه شده است.

جدول 5 حداقل اندازه سیفون­های لوله­ای شکل برای لوازم بهداشتی

لوازم بهداشتی حداقل قطر نامی سیفون
میلی­متر اینچ
سینک آشپزخانه و رستوران 40 یک و یک دوم
ماشین رختشویی خانگی 50 دو
ماشین ظرفشویی خانگی 40 یک و یک دوم
ماشین ظرفشویی تجاری 80 سه

فاضلاب خروجی از ماشین رخت­شویی و ماشین ظرفشویی باید با اتصال غیر مستقیم به لوازم بهداشتی دیگر، کفشوی یا علم فاضلاب بریزد. سینک آشپزخانه نیاز به اتصال غیر مستقیم ندارد.

فاضلاب آشپزخانه مکان­های عمومی مانند رستوران، هتل و غیره، باید به چربی­گیر مجهز باشد و پس از جدا شدن چربی آن، به شبکه لوله­کشی فاضلاب بهداشتی ساختمان هدایت شود. برای سینک و ماشین ظرفشویی خانگی چربی­گیر لازم نیست.

زیر هر شیر برداشت آب در ساختمان باید یک دهانه تخلیه وجود داشته باشد، جز شیر آتش­نشانی، شیر ماشین ظرفشویی، شیر ماشین رختشویی و لوازم مشابه دیگر که در آنها شیر سرشیلنگی آب با یک شیلنگ به یک دستگاه مصرف کننده آب متصل می­شود. لوازم بهداشتی (دستشویی، سینک، وان، زیردوشی و مانند آنها) که دهانه تخلیه فاضلاب آنها قابل مسدود شدن باشد باید سرریز داشته باشد.

اتصال انشعاب خروجی فاضلاب لوازم بهداشتی به شاخه افقی فاضلاب باید با زاویه بیش از 15 درجه باشد و جریان فاضلاب از لوازم بهداشتی به آن به طور ریزشی (ثقلی) صورت گیرد.

اتصال انشعاب خروجی فاضلاب لوازم بهداشتی به شاخه افقی، لوله قائم یا لوله اصلی افقی باید قابل جدا شدن باشد. این اتصال باید کاملا آب­بند و گازبند باشد.

اگر به شاخه افقی فاضلاب که هواکش مداری دارد، فاضلاب دستشویی، سینک و دستگاه­های دیگری که بالاتر از کف نصب می­شوند تخلیه شود، این لوازم بهداشتی باید هواکش مستقل داشته باشند.

حداقل اندازه سیفون¬های لوله¬ای

سیستم مشترک فاضلاب و هواکش را فقط برای کفشوی، علم تخلیه، سینک ظرفشویی و دستشویی می­توان نصب کرد.

حداکثر مصرف لحظه­ای هر یک از لوازم بهداشتی که فقط برای اندازه­گذاری لوله­ها کاربرد دارد، با واحد S.F.U مشخص می­شود. مقدار S.F.U برای هریک از لوازم بهداشتی آشپزخانه در جدول 6 ارائه شده است.

جدول 6 مقدار S.F.U برای  لوازم بهداشتی

لوازم بهداشتی نوع تصرف، سکونت یا اشتغال نوع کنترل مقدار S.F.U
سرد گرم کل
سینک عمومی ادارات، غیره شیر 25/2 25/2 3
سینک آشپزخانه هتل، رستوران شیر 3 3 4
سینک آشپزخانه خصوصی شیر 0/1 0/1 4/1
ماشین رختشویی kg 6/3 خصوصی اتوماتیک 1 1 4/1

لوازم بهداشتی

حداقل قطر نامی سیفون

میلی­متر اینچ
سینک آشپزخانه و رستوران 40 یک و یک دوم
ماشین رختشویی خانگی 50 دو
ماشین ظرفشویی خانگی 40 یک و یک دوم
ماشین ظرفشویی تجاری 80 سه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *